Zaanstad Beraad Raadzaal

Voorzitter: G. Rijken
Portefeuillehouder: W. Breunesse
Commissiegriffier: A. Adema
De Zaanse Schans is levend erfgoed waar Zaanstad trots op is. De Zaanse Schans vertegenwoordigt de Zaanse identiteit. De Zaanse Schans dreigt te worden overlopen door de
2,6 miljoen jaarlijkse bezoekers uit binnen- en buitenland die naar de molens en het andere typische erfgoed komen kijken. Al sinds ver voor de coronacrisis is gediscussieerd over de
beste aanpak van het gebied waar wordt gewoond, gewerkt en gerecreëerd. Ook toen al was duidelijk dat de Zaanse Schans niet is opgewassen tegen de grote bezoekersstroom.

Aanzienlijke investeringen zijn nodig in veiligheid, drukteregulering, leefbaarheid, behoud erfgoed, bereikbaarheid, renovatie en verduurzaming van de molens/(monumentale) panden en infrastructuur. De gemeente Zaanstad en de erfgoedpartijen 1 op de Zaanse Schans hebben niet zelf voldoende middelen om onderhoud te bekostigen en investeringen te doen. De grote interesse vanuit internationale bezoekers voor het gebied geeft een unieke kans om inkomsten te genereren van en voor de Zaanse Schans. Dit is ook een logische keuze (inkomsten uit toerisme genereren).

In 2020 is de Ontwikkelstrategie voor de Zaanse Schans vastgesteld door het college na een positieve zienswijze door de Zaanse gemeenteraad. Door de opvolgende coronacrisis viel de grote bezoekersstroom ineens weg en verdween tijdelijk de noodzaak voor ingrijpen. Sinds 2022 is de problematiek in zijn volledigheid weer terug.
Het college stelt daarom voor om inkomsten te genereren uit entreeheffing. Daarvoor is het nodig om openbare wegen en paden te onttrekken aan de openbaarheid. Er moet worden onttrokken om te zorgen dat het een afgesloten gebied wordt zodat er tickets kunnen worden verkocht waarbij rekening wordt gehouden met de wens om specifieke categorieën (zoals inwoners gemeente Zaanstad en gemeente Wormerland, bewoners Zaanse Schans en hun gasten, leden van de Vereniging De Zaansche Molen, personen werkzaam op de Zaans Schans, leveranciers en particuliere horecagasten met een reservering) zonder kosten toegang te verlenen. Daarmee zorgen we voor:

• balans op de Zaanse Schans tussen wonen, werken en bezoeken door het beter spreiden van bezoekers in het gebied en het reguleren van het aantal bezoeken (ongeremde groei tegengaan);
• het veilig en goed bereikbare Zaanse Schans door uitvoering Mobiliteitsplan Zaanse Schans en omgeving;
• een kwalitatief aantrekkelijk en goed verzorgd gebied, met betere voorzieningen voor een goede bezoekersbeleving, duurzame woningen en een betere kwaliteit van de openbare ruimte;
• een authentieke Zaanse Schans waarbij het erfgoed onderhouden wordt en er intensieve samenwerking plaatsvindt tussen de erfgoedpartijen (1 werkorganisatie) ten behoeve van gezamenlijke programmering en de kwaliteit (het verhaal) van de Zaanse Schans (waardevol toerisme);
• het verbeteren van het woongenot en de privacy van bewoners van de Zaanse Schans en het hiertoe instellen van een bewonersfonds;
• het inrichten van een gezamenlijke marketing- en salesstrategie om de gezamenlijke kennis en expertise te benutten en daarmee het ondernemerschap te ondersteunen.
  Hiertoe wordt een ondernemersfonds ingericht;
• lastenvermindering voor gemeente Zaanstad doordat uitgaven en (ambtelijke) inzet ten behoeve van de Zaanse Schans uit het duurzaam exploitatiemodel worden gefinancierd.
  In deze vergadering wordt het voorliggende raadsvoorstel inhoudelijk besproken. 

Tijdens deze vergadering wordt gebruik gemaakt van spreektijd. 
Aan het einde van de behandeling wordt geconcludeerd of de behandeling gereed is en op de stemagenda of debatagenda van de Raad kan worden geplaatst.

Alle fracties krijgen een eerste termijn van twee minuten. Vervolgens volgt een korte reflectie vanuit het College en start de tweede termijn op basis van de bijgevoegde spreektijdverdeling.